Van architecte naar webdevelopment engineer die verbannen is uit eigen land

Vertaald door Gala Ixchel

Danny Osorio, haar man en haar pasgeboren dochter woonden in Managua. Zij was in de bloei van haar carrière als eigenaresse van bar restaurant Mosh Rock & Burgers, terwijl ze daarnaast werkte in haar studiegebied architectuur. De dag voor 19 april 2018, ging Danny naar het strand met haar man om haar verjaardag te vieren. Ze gingen die dag volledig offline, zodat ze van haar verjaardag konden genieten. “We hadden onze telefoons uitgezet en toen we op de negentiende terugkwamen naar Managua, was Nicaragua op slag veranderd. Ik heb nooit meer mijn verjaardag gevierd. Sinds 2018 is april de maand van herdenking en verzet.”

Mensenrechtenactiviste sinds 2013

Danny vertelt dat ze betrokken raakte bij het activisme doordat ze de protesten tegen het socialezekerheidsstelsel in 2013 een warm hart toedroeg, #OcupaINSS genaamd. Ook was ze betrokken bij het feministisch activisme, deel uitmakend van demonstraties en protestmarsen tegen seksistisch geweld en voor de rechten van de vrouw.

Afkomstig uit een familie uit het noorden van Nicaragua, vertelt Osorio: “Gerechtigheid, democratie en mensenrechten zijn fundamentele zaken in mijn leven. Deze politieke oorzaken en idealen, die zijn verraden door de dictatuur, waren aanwezig in mijn opvoeding. Ik ben de kleindochter van iemand die ‘verdwenen’ is, ontvoerd in 1984 omdat zijn buren hem ervan beschuldigden jongeren die verplicht het patriottistische regime moesten dienen als militair te steunen en te verstoppen. Mijn familie komt uit Mancotal, Jinotega, een conflictgebied: dit leidde ertoe dat mijn moeder betrokken raakte bij de strijd voor mensenrechten en activisme inzette tegen deze gedwongen verdwijningen.”

Eenmaal terug in de hoofdstad, raakte Danny de volgende dag (20 april 2018) betrokken bij de opstand: “Toen ik zag dat de politie op ongewapende mensen schoot, voelde ik me gekrenkt en ik voelde de woede door me heen razen. Ik ging eropuit om ‘chayobomen’ te verbranden, wat kon ik anders doen? In die context was apathie een misdaad, ik wilde niet de andere kant op kijken, want dan zou ik medeplichtig zijn geworden aan de dictatuur,” wijst ze uit. (Red. 130 metalen bomen die als kunstwerk zijn geïnstalleerd in de hoofdstad om de 34e verjaardag van de Sandinistische Revolutie te vieren, in opdracht van de presidentsvrouw Rosario “Chayo” Murillo in 2013.)

Omdat ze in de buurt van het presidentiële verblijf woonden, duurde de intimidatie door de Sandinistische politiecontroleposten niet lang. Danny nam de moeilijke beslissing om in ballingschap te gaan met het gezin dat zij begon te vormen en vroeg in december 2018 om internationale bescherming in Nederland. Vanuit het Europese land blijft zij samen met de Nicaraguaanse gemeenschap in Nederland de gruweldaden van de ORMU-dictatuur (Ortega-Murillo) aan de kaak stellen. De meesten zijn, net als zij, ballingen die politiek asiel aanvragen.

HackYourFuture, de beurs die haar een nieuwe professionele dimensie gaf

HackYourFuture is een programma gericht op vluchtelingen die webdevelopment engineer willen worden. Het duurt ongeveer 7 maanden en heeft vestigingen in Nederland, België, Denemarken en Canada. Ter afsluiting van de opleiding moet de student “een full-stack webapplicatie als afstudeerproject” maken.

Bij het ontdekken van dit programma zag Danny Osorio een geweldige kans om zichzelf opnieuw te ontdekken en aarzelde niet om zich in te schrijven. “Ook al moest ik helemaal opnieuw beginnen, ik kwam tot de conclusie dat het gemakkelijker zou zijn om mezelf als programmeur te integreren in de samenleving en de arbeidsmarkt, dan als architecte (…) In Nederland is er een tekort aan programmeurs en software engineers.”

Osorio geeft aan dat toegelaten worden tot het programma niet zo eenvoudig is, aangezien het zeer gewild is en veel vluchtelingen eraan willen deelnemen: “Het is ook niet gemakkelijk om aan het programma deel te nemen. Op een gemiddelde van 200 aanvragers accepteren ze er slechts 15.” En dat lukte haar, ze begon in juni 2020 aan haar studie.

De sprong van architect naar webdevelopment engineer was voor haar niet zo moeilijk. Als architecte met tien jaar ervaring beschouwt Danny dit beroep niet als een verandering, “maar eerder heb ik mijn manier van werken met architectuur uitgebreid (…) Momenteel worden de verschillende openbare en sociale ruimtes meer in een browser of in een app beleefd dan in echte fysieke ruimtes zoals voorheen. Eerst ontwierp ik fysieke ruimtes, nu bouw ik virtuele ruimtes.”

Danny Osorio heeft zoveel moeite in haar studie gestoken dat ze al snel opviel tussen haar studiegenoten. Ze zegt dat een aantal van hen “vluchtelingen zijn met een stevig carrière op gebieden als systeembouw of informatica, sommigen met een master of doctoraat. Ik voelde me minder gekwalificeerd, maar mijn eigen collega’s dwongen me om mijn best te doen en niet achter te blijven. Ik studeerde tot wel 14 of 16 uur per dag, zeven dagen per week.”

Haar inspanningen werden beloond, ze werd gekozen voor een stage van zes maanden bij de grootste onafhankelijke digital agency in Europa. “Ik ben net begonnen met mijn stage (maart 2021) en ik heb de kans om nieuwe programmeertalen te leren, mijn netwerk met nieuwe contacten uit te breiden en te versterken, en te werken voor grote Europese merken vanuit het bureau dat in mij geïnteresseerd was.”

Jongleren met je gezinsleven vanuit een asielzoekerscentrum (AZC) vanwege COVID-19

Danny vertelt dat het eindeloze wachten op een positief bericht moeilijk is geweest, aangezien haar familie al meer dan twee jaar wacht op het verkrijgen van politiek asiel. Zij en haar man willen echter een leven opbouwen weg van dictatoriale onderdrukking voor hun kleine meisje, waartegen ze zich met integriteit en moed verzetten: “We hebben ons verzet, we hebben ons leven opnieuw opgezet. Ik ben vasthoudend en flexibel, en vanaf een kamer op het AZC heb ik veel tegenslagen overwonnen en in alles ben ik met succes geslaagd. Het is mijn geschenk en mijn grootste les voor mijn dochter.”

Studeren aan een AZC is een zware taak geweest, aangezien ze toegeeft een workaholic te zijn, waarbij de balans tussen haar professionele ambities en haar gezinsleven de grootste uitdaging is. Vooral in tijden van COVID-19, omdat ze online moest studeren en nu op afstand werkt omdat de kantoren van het bedrijf in Amsterdam zijn. Ze volgen de regels van de overheid die iedereen suggereert thuis te werken.

Zie ook Overleven van seksistisch geweld in een Nederlands Vluchtelingencentrum

Danny benadrukt ook dat het bereiken van deze gevoelige balans erg moeilijk kan zijn voor andere moeders, vooral alleenstaande moeders: “Ik begrijp dat het voor andere vrouwen moeilijk is omdat ik als dochter van een alleenstaande moeder uit eerste hand weet hoe moeilijk het is voor een alleenstaande vrouw om zich te moeten ontfermen over zowel haar eigen ambities, als die van haar kinderen.”

Daarom zijn gezinsondersteunende en andere ondersteunende netwerken essentieel voor haar: “Ik wil mijn man bedanken, ik maak altijd van de gelegenheid gebruik om te zeggen dat het een gezinsinspanning is geweest. Ik woon in een kleine ruimte met mijn driejarige dochter, wat het concentreren moeilijk maakt, maar mijn man vindt een weg om haar bezig te houden zodat ik kan werken (…) Steun van mijn familie en vrienden is de sleutel geweest. Zonder mijn vangnet zou het buitengewoon moeilijk zijn geweest.”

Advies voor succes op professioneel gebied van een verbannen Nicaraguaanse vrouw

Danny adviseert vrouwen die wel willen, maar nog steeds niet durven, om een STEM-carrière (Science, Technology, Engineering and Mathematics) te beginnen en “gewoon in het water te springen. Het is nog een manier om het patriarchaat het hoofd te bieden, je moet de ruimtes innemen en bezetten, vooral in sectoren als wetenschap en technologie.”

Ook adviseert ze andere ballingen die door deze moeilijke tijd gaan: “Wees niet bang om jezelf opnieuw uit te vinden. En stel geen grenzen. Ik ben de eerste student in mijn programma die wordt aangenomen door een Europees bedrijf zonder een geregulariseerde immigratiestatus. Tegen degenen in mijn situatie zeg ik: Ja, het kan. Ik voelde me vaak ontmoedigd, gebroken en uitgeput, maar ik heb gezworen me niet meer te laten verpletteren door het systeem. Ik heb het systeem verslagen.”